Αρχικές πληροφορίες για το Ασκληπιείο της Αρχαίας Λισσού

Πώς πάει κανείς για να επισκεφτεί το Ασκληπιείο της Λισσού;

"Στα Νοτιοανατολικά του Νομού Χανίων βρίσκεται η Σούγια, ένα από τα αγαπημένα μου μέρη στην Κρήτη. Πρόκειται για ένα παραθαλάσσιο χωριό με μια καταπληκτική παραλία και πολλές δυνατότητες για πεζοπορικές εξερευνήσεις. Μπορείτε να μείνετε είτε σε κάποιο ενοικιαζόμενο δωμάτιο είτε να κατασκηνώσετε στην παραλία, ανατολικά από τον οικισμό. Είναι ήσυχα συνήθως, αλλά τα Σαββατοκύριακα και όλο τον Αύγουστο ο κόσμος αυξάνει υπερβολικά.
Με το που μπαίνουμε στη Σούγια μας υποδέχεται ο πελεκάνος-μασκώτ του χωριού. Γρήγορα βρίσκουμε δωμάτιο, ψωνίζουμε μερικά φρούτα και νερό και ξεκινάμε με τα πόδια για να επισκεφτούμε την διπλανή αρχαία πόλη της Λισσού. Το μονοπάτι ξεκινάει από το λιμανάκι της Σούγιας και τα πρώτα 30 λεπτά περπατάμε μέσα σε ένα όμορφο φαράγγι. Σε κάποιο σημείο στρίβουμε αριστερά (ΠΡΟΣΟΧΗ στα σημάδια) και ανηφορίζουμε την πλαγιά. Στην κορυφή του λόφου ακολουθούμε το Ε4 και σύντομα αντικρίζουμε από κάτω μας την κοιλάδα της Λισσού.
Τα ερείπια της αρχαίας πόλης είναι σκορπισμένα παντού, οπότε μην παραξενευτείτε αν κάποια στιγμή δείτε να ξεπροβάλλει μέσα από τα ξερόχορτα μια περίτεχνη παράσταση, σκαλισμένη σε μάρμαρο. Μόλις επιστρέφουμε στη Σούγια κατευθυνόμαστε στην παραλία για μια βουτιά. Το κολύμπι στη Σούγια είναι σίγουρα αναζωογονητικό καθώς τα νερά είναι πάντα αρκετά κρύα."
 

Πρβλ. URL: < http://www.explorecrete.com/Elafonisi-Sougia-gr.html >
 

Λισός (ή Λισσός ή Λίσσα). Αϊ-Κυρκός Σέλινου.

Πόλη και λιμάνι της αρχαίας Κρήτης, επίνειο της Υρτακίνης ή της Ελύρου. Ιδρύθηκε στους κλασικούς χρόνους και άκμασε μέχρι την ύστερη αρχαιότητα. Το όνομα της διαπιστώθηκε από επιγραφές. Η πρώιμη ιστορία της είναι άγνωστη, ενώ από τις επιγραφές και τα νομίσματα του 3ου π.Χ. αιώνα μαρτυρείται η συμμετοχή της στο Κοινό των Ορείων και η συμμαχία με τον Κυρηναίο Βασιλιά Μάγα (Ορεινά λεγόταν παλαιότερα η επαρχία Σέλινου, και το Κοινό των Ορείων αποτελούσαν οι πόλεις: Λισό, Συία, Ποικιλασσός, Τάρρα, Υρτακίνα και Έλυρος). Είχε πλουτίσει με το εμπόριο και το ψάρεμα και γι΄ αυτό μόνο η Λισσός και η Υρτακίνα είχαν κόψει χρυσά νομίσματα. Με τον εμπορικό και τον ψαράδικο στόλο της η Λισσός είχε γίνει γνωστή στα παράλια της Αφρικής. Βρισκόταν στη σημερινή επαρχία Σέλινου, στο μυχό του κόλπου του Αγίου Κυριακού, όπου ανακαλύφθηκαν ερείπια του θεάτρου, του υδραγωγείου, του νεκροταφείου και των λουτρικών εγκαταστάσεων της αρχαίας πόλης, καθώς και παλαιοχριστιανικών βασιλικών, κυρίως όμως του μεγάλου ασκληπιείου, που καταστράφηκε από σεισμό. Στον χώρο αυτό βρέθηκε μεγάλος αριθμός λατρευτικών και αναθηματικών γλυπτών, που σήμερα εκτίθενται στα μουσεία Χανίων και Ηρακλείου. Σε καμιά άλλη πόλη της Κρήτης εκτός από τη Γόρτυνα δεν βρέθηκαν τόσα πολλά γλυπτά. Γεγονός που πιστοποιεί τη σημασία και τον πλούτο του Ασκληπιείου της Λισσού. Η Λισσός είχε δικά της νομίσματα που είχαν από το ένα μέρος κεφαλή της Αρτέμιδος και από το άλλο δελφίνι και τη λέξη ΛΙΣΙΩΝ. Είχε επίσης συμμαχία με την Υρτακίνα και έκαναν τις συναλλαγές των με κοινό νόμισμα, που είχε από το ένα μέρος δελφίνι ή περιστέρι με ανοικτά φτερά και από το άλλο άστρο με 8 ακτίνες και τη λέξη Λ/Ι/Σ/Ι/Ω/Ν.

Πρβλ. URL: < http://www.kairatos.com.gr/myweb/arxaiespoleiskaydo-maronia.htm  >

  Κάντε κλικ πάνω στις φωτογραφίες για να τις δείτε σε μεγέθυνση 

Χάρτης που δείχνει την τοποθεσία της αρχαίας Λισσού

Το μονοπάτι προς το φαράγγι για τη Λισσό

Όψη του φαραγγιού

Το οροπέδιο πάνω από τη Λισσό

Αεροφωτογραφία της περιοχής της Λισσού

Το Ασκληπιείο της Λισσού από ψηλά

Η αρχαία Λισσός από το λόφο (α)

Η αρχαία Λισσός από το λόφο (β)

Όψη του ναού του Ασκληπιείου της Λισσού (α)

Όψη του ναού του Ασκληπιείου της Λισσού (β)

Όψη του ναού του Ασκληπιείου της Λισσού (γ)

Κομμάτι από αρχαίο μάρμαρο κοντά στο ναό

Ρωμαϊκή νεκρόπολις

Ρωμαϊκοί τάφοι (α)

Ρωμαϊκοί τάφοι (β)

Η παραλία της Λισσού

 

Υπάρχει και άλλο ένα Ασκληπιείο στο Νομό Ηρακλείου ...
 

Λεβήν, η. Λέντα Καινούργιου. (στο Νομό Ηρακλείου κάτω, νότια στη μέση περίπου)

Μικρή παραθαλάσσια πόλη στη νότια πλευρά της Κρήτης και εμπορικό λιμάνι της Γόρτυνας. Λατρεύονταν εκεί η Υγεία Σώτειρα, η Περσεφόνη, ο Ασκληπιός Σωτήρ, οι Νύμφες με τον Αχελώο, και υπήρχε και ναός του Ασκληπιού, ιερά πηγή όπου κατάφευγαν οι ασθενείς της Γόρτυνας, θέατρο κλπ. Το Ασκληπιείο της ήταν στον κολοφώνα του κατά την αυτοκρατορική ρωμαϊκή περίοδο. Η Λεβήνα βρισκόταν στη σημερινή τοποθεσία Λέντα, κοντά στους Καλούς Λιμένες. Η πόλη ιδρύθηκε τον 4ο π.Χ. αιώνα και ήταν σημαντικό ιαματικό κέντρο (Πλιν. 4,12,20 - Πτολ.3, 16-17). Η πόλη εγκαταλείφθηκε κατά τον 9ο αιώνα. Οι ανασκαφές που έγιναν στο χωριό Λέντας έφεραν στο φως ένα μικρό οικοδόμημα για τη φύλαξη αναθημάτων, δυο δεξαμενές, ξενώνες και οικήματα των εργαζομένων στο συγκρότημα αυτό, όλα οικοδομήματα των ελληνιστικών και ρωμαϊκών χρόνων. Στην περιοχή όμως ανασκάφηκαν και θολωτοί τάφοι των πρωτομινωικών χρόνων (3η π.Χ. χιλιετία), με πλούσια ευρήματα, σημαντικά για τη γνώση της πρώιμης ιστορίας της περιοχής. Τα ευρήματα των τάφων αυτών καθώς και οι επιγραφές των ιστορικών χρόνων φυλάσσονται στον μουσείο του Ηρακλείου. Η πηγή Λέντα χαρακτηρίζεται απλή, υπόθερμη. Είναι αλκαλική και περιέχει αρσενικό 0.00097 MG AS, που είναι ένα από τα σπάνια στοιχεία στα μεταλλικά νερά, και παίζουν σπουδαίο ρόλο στις παθήσεις του αίματος και στις αιμορραγικές διαθέσεις. Τον Β΄παγκόσμιο πόλεμο, οι Γερμανοί κατάστρεψαν όχι μόνο τον σημερινό οικισμό αλλά κανονιοβόλησαν ακόμη και τους κίονες του Ασκληπιείου. Σήμερα σώζονται τα ερείπια του ιερού του Ασκληπιού και τεμάχια στηλών από γρανίτη. Κατά τον Σβορώνο και η πόλη αυτή είναι αποδειγμένο ότι έκοψε νομίσματα, τα οποία όμως δεν βρέθηκαν ακόμα. Από την Λεβήνα καταγόταν ο εκ των Αγίων Δέκα Πόμπιος.